1-31 Mayıs Cilt Kanseri Farkındalık Ayı 

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Cilt kanseri, derideki hücrelerin anormal bir şekilde çoğalması sonucu oluşmaktadır. Her cilt değişikliği kanser anlamına gelmez ancak şüpheli bir değişiklik fark edildiğinde vakit kaybetmeden hekime başvurulmalıdır.

Konu hakkında farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl mayıs ayı, “Cilt Kanseri Farkındalık Ayı” olarak belirlenmiştir. Bu ay boyunca düzenlenen etkinliklerde, özellikle yaz aylarında artan güneşe maruz kalma durumu öncesinde, toplumun cilt kanseri konusunda bilinçlenmesi ve erken teşhisin önemi vurgulanmaktadır.

Melanom ve Melanom Dışı Cilt Kanserleri 

Cilt kanserleri genel olarak iki ana gruba ayrılır:

• Melanom: Cilde rengini veren melanosit hücrelerinin kontrolsüz büyümesiyle oluşur. Nadir görülmesine rağmen hızlı yayılır ve can kaybına neden olabilir. Bu sebeple melanomun erken tanısı hayati önem taşımaktadır. 
• Melanom Dışı Cilt Kanserleri: Derinin üst tabakalarında başlar, genellikle güneşe maruz kalma ile ilişkilidir.

Türkiye’de Cilt Kanseri Verileri

Türkiye’de melanom dışı cilt kanserlerinin insidans hızı (yeni vaka görülme sıklığı) erkeklerde yüz binde 23,4; kadınlarda ise yüz binde 15,5’tir. Her yıl yaklaşık 20 bin kişiye melanom dışı cilt kanseri tanısı konulmaktadır. Melanom sıklığı ise erkeklerde yüz binde 1,9; kadınlarda yüz binde 1,2 olup yıllık melanom vaka sayısı yaklaşık bin 500’dür (1.500).

Cilt Kanseri Riskini Artıran Faktörler

Cilt kanseri riskini artıran en önemli çevresel faktör, güneş ışınlarıdır. Özellikle ultraviyole (UV) ışınları cilt hücrelerine zarar vererek kanser gelişimine yol açabilir. Güneşin en yoğun olduğu saatler olan 10.00-16.00 arasında korunmasız şekilde güneşe maruz kalmak, cilt kanseri riskini ciddi şekilde artırmaktadır. Cilt kanseri genellikle güneşe direkt maruz kalan bölgelerde görülse de vücudun güneş görmeyen alanlarında da ortaya çıkabilmektedir.

Cilt kanseri riskini artıran diğer faktörler arasında şunlar yer alır:

• Solaryum gibi yapay ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmak
• Açık havada uzun süre çalışmak
• Özellikle çocukluk döneminde yaşanan şiddetli güneş yanıkları
• Kişinin kendisinde veya ailesinde cilt kanseri öyküsü
• Açık tenli, kolay çillenen ve güneş yanığı geçiren cilt yapısı
• Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı
• Zararlı kimyasalların ciltle teması
• İklim ve coğrafi koşullar

Cilt Kanserinden Korunmak için Öneriler

Cilt kanserine karşı bazı korunma yolları benimsenerek risk azaltılabilir. 

• Açık havada güneşten korunma yöntemlerini uygulayın.
• Koruyucu giysiler (gömlek, şapka) tercih edin.
• Geniş spektrumlu, yüksek koruma faktörlü güneş kremi kullanın.
• Güneş gözlüğü takarak gözlerinizi ve göz çevresini ultraviyole (UV) ışınlarından koruyun.
• Zararlı kimyasallardan uzak durun.
• Cildinizi düzenli olarak kontrol edin ve neyin “normal” olduğunu öğrenin.

Erken Tanı ve Kendi Kendine Cilt Muayenesi

Melanomun erken tanısı ve tedavisi, hastaya tam iyileşme ihtimali sunmaktadır. Ancak tanı ve tedavide gecikme, hastalığın hızla yayılmasına ve yaşam kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle bireyin düzenli aralıklarla kendi kendini muayene etmesi ve yeni, şüpheli oluşumları fark ettiğinde vakit kaybetmeden hekime başvurması büyük önem taşımaktadır. Cilt kanserlerinin erken teşhisinde net bir rehber bulunmamakla birlikte, kişinin kendi cildini tanıması çok önemlidir. Bu amaçla benlerin, lekelerin, çillerin ve diğer izlerin zaman içindeki görünümünü takip etmek faydalıdır. Ayda bir kez yapılacak kendi kendine cilt muayenesi, değişikliklerin erken fark edilmesini sağlar.

Kendi Kendine Cilt Muayenesi Nasıl Yapılır?

• İyi aydınlatılmış bir odada, mümkünse tam boy bir aynanın önünde muayene yapın.
• Uyluk arkası gibi zor görülen alanlar için el aynası kullanın.
• Avuç içleri, ayak tabanları, saç derisi, kulaklar, tırnaklar ve sırt gibi tüm bölgeleri inceleyin.
• Sırt ve saçlı deri gibi zor bölgelerde yakınlarınızdan yardım alabilirsiniz.

Cilt Kanserinde Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler

• Yeni oluşmuş veya boyut, şekil, renk değiştirmiş benler, lekeler
• Olağan dışı yaralar, kabarıklıklar, izler veya ciltte hissedilen farklılıklar
• Kızarıklık, şişlik, pullanma, düzensizlik, sıvı sızması, kanama
• Kaşıntı, hassasiyet veya ağrı gibi belirtiler

Bu tür değişiklikler cilt kanseri belirtisi olabilir. Bu nedenle ertelemeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekmektedir. Unutmayın: “Erken Teşhis Hayat Kurtarır”